ویژگی های یاران موعود (علیه السلام)(1)

نویسنده: زهره نجف زاده جمکرانی
«پیشینیان بر آنان سبقت نگرفته اند و آیندگان به آنان نخواهند رسید.»(2) ظهور مهدی (عجل الله التعالی فرجه الشریف) با اجتماع یاران او همراه است. اصحابی که گرد وجودش حلقه می زنند تا وعده الهی در رکاب او تحقق یابد. به فرموده امیرالمؤمنین، علی(علیه السلام) یاران قائم (عجل الله التعالی فرجه الشریف) جوان هستند. در میان آنان پیرمرد یافت نمی شود، به جز مانند سرمه در چشم و نمک در طعام که کمتر از هر ماده در طعام، نمک است.(3) موعود نیز خود، جوان است. به فرموده امام حسین(علیه السلام)، خداوند، مهدی (عجل الله التعالی فرجه الشریف) را به قدرت خویش در سیمای جوانی کمتر از چهل سال آشکار می کند.(4) یاران او 313 نفرند به تعداد یاران پیامبر در جنگ بدرو به تعداد یاران طالوت.(5) حضرت امیرالمؤمنین، علی(علیه السلام) درباره ایشان فرمود: «پدرم و مادرم فدای گروه اندکی باد که اسامی آنها در آسمان ها معروف و در زمین ناشناخته است».(6)
بی شک، نشان موعود بر سینه اصحابی زیبنده است که ویژگی های ایشان را برتر از دیگران با خود دارند. جلوه هایی از نشانه ها و اوصاف یاران موعود را در کلام معصومین(علیه السلام) نظاره می کنیم:

دل باختگی به خدا

خداجویی، پارسایی و پیوند با پروردگار با حیات یاران موعود آمیخته است. امیرالمؤمنین، علی(علیه السلام) درباره آنان فرمود: «ایشان مردانی مؤمن هستند که خداوند را به شایستگی شناخته اند.»(7) حضرت علی (علیه السلام) ضمن تشبیه دل ایشان به مشعل های نورانی (8) می فرماید: «برفراز مرکب ها، خدارا تسبیح می گویند.»(9) امام صادق (علیه السلام) در وصف ایشان می فرماید:
مردانی که گویا دل هاشان پاره های آهن است. غبار تردید در ذات مقدس خداوند، خاطرشان را نمی آلاید. سبک خواب و شب زنده دارند و در نماز بسان زنبور عسل، زمزمه می کنند. همانند چراغ های فروزانند، گویا دل هایشان نورباران است. از ناخشنودی پروردگار هراس دارند، برای شهادت دعا می کنند و آرزومند کشته شدن در راه خدایند.(10)
این ویژگی ها برخاسته از قابلیت های معنوی ایشان است، آن گونه که امام حسن عسکری(علیه السلام)می فرماید:
خداوند آنان را سرشتی پاک و ریشه ای پاکیزه و گران بها آفریده است. دل هایشان ازکینه و دشمنی، پیراسته؛ رخسارشان برای پذیرش حق ، آماده؛ سیمایشان با نور فضل و کمال، آراسته است. آئین حق را می پرستند و از اهل حق پیروی می کنند.(11)
ایشان تفسیر این کلام مولا هستند: «دیده هایشان به تفسیر قرآن که روشن شود، از بامداد تا شام، جام های حکمت می نوشتند».(12)

فرمانبری و شیدایی

آنان در پیروی از امام مهدی (عجل الله التعالی فرجه الشریف)، زبانزد هستند، بدان حد که «در برابر فرمان امامشان، از بنده مطیع، مطیع ترند.(13) در توصیفی دیگر گفته اند که : «در پیروی (از امام( کوشا و پرتلاشند.(14) دل بستگی ایشان به امام در کلام معصومین(علیه السلام) این گونه آمده است: «سوارانی با نشان و پرچم، برای تبرک دست بر زین مرکب امام می سایند و در گرد امام می درخشند. با جان و دل ، او را در جنگ ها یاری می کنند و آنچه طلب کند، کفایت می کنند.» (15) در منظر امام علی(علیه السلام)، ایشان هنگام نبرد، پروانه وار شمع وجود امام را در میان می گیرند و محافظت می کنند.(16) همچنین امام حسن عسکری(علیه السلام) در وصف یاران مهدی(علیه السلام) با فرزند خویش این گونه سخن می گوید:
روزی را می بینم که پرچم های زرد و سفید در کنار کعبه به اهتزاز در آمده است، دست ها برای بیعت، پی در پی صف کشیده اند و دوستان باصفا کارها را چنان به نظم و ترتیب در آورده اند که همچون دانه های در گرانبها که در رشته ای قرار گیرند، شمع وجودت را احاطه کرده اند.

بصیرت و بینش

آگاهی و روشن بینی همراه مهدی (عجل الله التعالی فرجه الشریف) سبب می شود که اسیر تندباد شایعه ها و تهدیدها نشوند و تن به شک و شبهه ندهند. حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: «چون فرمان خدا آزمایش را به سر آورد، شمشیرها را در راه حق بد کشیدند و بصیرتی را که در کار دین داشتند، آشکار کردند طاعت پروردگارشان را پذیرفتند و فرمان واعظشان را شنیدند.(17)

قدرت و شجاعت

یاران مهدی(عجل الله التعالی فرجه الشریف)توان و قدرت چهل مرد را دارند. شیران میدان رزم هستند و جان های شان از سنگ خارا محکم تر است. امام صادق (علیه السلام) می فرماید: «لوط پیامبر از این سخن خود که به دشمنانش گفت: «ای کاش، نیروی قدرتمندی علیه شما داشتم یا به پشتوانه ای محکم پناه می بردم»، آرزوی نیرویی همانند نیروی قدرتمند مهدی موعود(عجل الله التعالی فرجه الشریف) و یاران او را داشت که یک تن از آنان، توان چهل مرد را دارد. آنان دل هایی استوارتر از پاره های آهن دارند و چون از برابر کوه ها بگذرند، صخره ها به لرزه در آیند. شمشیرها را غلاف نمی کنند تا آن هنگام که خداوند بخواهد و خشنود شود.(18) پیامبر، اصحاب موعود را از بهترین سوارکاران روی زمین می داند.(19) آنان بی محابا در صحنه کارزار می تازند؛ زیرا دل های شان چون قطعه فولاد می شود که اگر با دل، خود را به کوه بزنند، آن را از جای می کشند.(20) «دل هایی چون پولاد دارند، در هر سو-تامسافت یک ماه-ترس بر دل های دشمنان سایه می افکند».(21) راز توان مندی ایشان درک محضر طبیب دل هاست که فرموده اند: «هر کس که قائم اهل بیت مرا درک کند، اگر بیمار باشد، بهبود می یابد و اگر ناتوان باشد، نیرومند می شود».(22)

دوستی و ایثار

امام حسن عسکری(علیه السلام) ایشان را دوستان باصفا می نامند. امام باقر(علیه السلام) نیز می فرماید: «زمان قیام قائم، دوران رفاقت و همدلی فرا می رسد.»(23) اوج محبت یاران امام، در این کلام معصوم جلوه گر است: «گویا یک پدر و مادر آنان را پرورانده اند، دل های آنان از محبت و خیرخواهی به یکدیگر آکنده است».(24)
پیامبر اسلام این انس و الفت را عطیه ای الهی می داند: «خداوند دل های آنان را با هم مهربان می کند». (25)

نظم و ترتیب

یکپارچگی و هماهنگی ، تدبیر و نظام، سیره عملی و پیام رفتاری یاران مهدی (عجل الله التعالی فرجه الشریف) است. حرکت و سکون، آرامش و پیشرفت و عملکرد آنان با نظم آراسته شده است، شیوه پسندیده ای که امیرمؤمنان، علی(علیه السلام)از آن چنین یاد می کند: «گویا آنان را می نگرم، زی و هیأتی یکسان، قدر و قامتی برابر، در جمال و برازندگی همانند و هم لباسند».(26)

پی نوشت :

1-جمع آوری و تلخیص از جوانان، محمد باقر پور امینی، مهدی یاوران.
2-بشارةالاسلام، ص54.
3-ینابیع الموده،ج3،ص44.
4-کمال الدین، ص315.
5-بحارالانوار، ج51، ص54.
6-ینابیع الموده، ص 512.
7-همان،ص449.
8-بحارالانوار، ج52، ص308.
9-همان.
10-بحارالانوار، ج52، ص308.
11-همان.
12-نهج البلاغه، ص15.
13-بحارالانوار، ج52، ص308.
14-عیون، ج1، ص63.
15-بحارالانوار، ج52، ص308.
16-همان.
17-شرح نهج البلاغه، ج9، ص 130.
18-کمال الدین، ج2، ص 273.
19-الزام الناصب.
20-بشاره الاسلام، ص224.
21-همان،ص243.
22-بحارالانوار، ج52، ص35.
23-همان،ص372.
24-همان.
25-بشارةالاسلام، ص54.
26-ملاحم، ص148.

منبع:اشارات، شماره 123